Koszty utrzymania mieszkań i ceny ich najmu regularnie rosną. W 2023 roku wynajem średniej wielkości lokalu w Warszawie kosztował ponad 70 zł za m2, natomiast we Wrocławiu, w Krakowie i Gdańsku ok. 60 zł za m2.
Spis treści
Tak wysokie koszty utrzymania zmusiły rząd do realizacji programu pomocy, dzięki któremu obywatele będący w najgorszej sytuacji finansowej mogą liczyć na wsparcie. Dowiedz się więcej o tym, kto i kiedy może otrzymać dofinansowanie do mieszkania.
Na czym polega dopłata do mieszkania?
Dopłata do mieszkania to wsparcie dla osób, które ze względu na gorszą sytuację finansową nie są w stanie ponosić kosztów opłat związanych z utrzymaniem lokalu. Pieniądze wypłacane w ramach udzielonej pomocy mają być przeznaczone na regulowanie czynszu, zobowiązań względem spółdzielni mieszkaniowej i rachunków za media.
Komu przysługuje dopłata do mieszkania?
Jest ona przeznaczona dla osób w trudniejszej sytuacji finansowej oraz dla tych, którzy mają tytuł prawny do lokalu. Przepisy dokładnie określają, jaka jest maksymalna wysokość miesięcznych dochodów członków gospodarstwa domowego w przeliczeniu na osobę, co uprawnia do uzyskania pomocy oraz jaki metraż może mieć dofinansowywane mieszkanie.
Tytuł prawny a dofinansowanie do wynajmu mieszkania i innych opłat za lokal
O dofinansowanie do mieszkania mogą starać się wyłącznie ci, którzy mają do niego tytuł prawny. Oznacza to, że pomoc finansową może dostać tylko osoba:
- która jest właścicielem lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego,
- której przysługuje spółdzielcze własnościowe lub spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu,
- będąca najemcą oraz podnajemcą lokalu mieszkalnego,
- zajmująca mieszkanie bez tytułu prawnego, która oczekuje na przysługujący jej lokal zamienny lub najem socjalny lokalu.
Warunkiem otrzymania dopłaty do lokalu jest zamieszkiwanie w nim. Dlatego z dofinansowania nie mogą skorzystać osoby znajdujące się w różnych placówkach, w których przysługuje im pełne i nieodpłatne utrzymanie. Dotyczy to zarówno najemców, jak i właścicieli mieszkań oraz domów jednorodzinnych przebywających w:
- domu pomocy społecznej,
- schronisku dla nieletnich,
- zakładzie poprawczym,
- młodzieżowym ośrodku wychowawczym,
- w szkole wojskowej,
- zakładzie karnym.
Dofinansowanie mieszkania w 2024 roku a kryterium dochodowe
Zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 111) dochód to:
- przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania – wysokość podatku dochodowego od osób fizycznych, składek na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne;
- dochód z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne;
- inny dochód z działalności niepodlegający opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Zalicza się do nich np. rentę, dodatek kombatancki czy środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej otrzymywane od rządów państw obcych.
Aby otrzymać dofinansowanie na mieszkanie, średni miesięczny dochód, który przypada na jednego członka gospodarstwa domowego, nie może być większy niż:
- 40% aktualnego przeciętnego wynagrodzenia za pracę – w przypadku gospodarstw jednoosobowych,
- 30% aktualnego przeciętnego wynagrodzenia za pracę – w przypadku gospodarstw mieszkalnych składających się z dwóch i więcej osób.
Dlatego obecnie próg dochodowy, którego nie można przekroczyć, aby otrzymać dofinansowanie do mieszkania, wynosi:
- 2 863,39 zł dla gospodarstw osób samotnych (jest to 40% z kwoty 7 155,48 zł, czyli aktualnego przeciętnego wynagrodzenia za pracę);
- 2 147,54 zł dla gospodarstw składających się z dwóch i więcej osób (jest to 30% z kwoty 7 155,48 zł, czyli aktualnego przeciętnego wynagrodzenia za pracę).
Komunikat o tym, jakie jest aktualne przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej, znajduje się zawsze na stronie GUS.
Podczas rozpatrywania wniosku o przyznanie dofinansowania na mieszkanie, bierze się pod uwagę sytuację finansową wnioskodawcy z trzech miesięcy wstecz. To właśnie dochody z tego okresu sumuje się, a następnie dzieli przez liczbę członków gospodarstwa domowego. Dofinansowanie mogą otrzymać także osoby przekraczające próg dochodowy. Będzie jednak ono wtedy niższe – odpowiednio pomniejszone o kwotę nadwyżki.
Dofinansowanie mieszkania a kryterium metrażowe
Dodatki mieszkaniowe są przewidziane dla osób, którym przysługuje tytuł prawny do lokalu o określonym metrażu. Oblicza się go na podstawie normatywnej (ustawowej) powierzchni mieszkania, która wynosi:
- 35 m2 – dla 1 osoby,
- 40 m2 – dla 2 osób,
- 45 m2 – dla 3 osób,
- 55 m2 – dla 4 osób,
- 65 m2 – dla 5 osób,
- 70 m2 – dla 6 osób.
Natomiast otrzymać dodatek mieszkaniowy może ten, kto mieszka i ma tytuł prawny do lokalu, którego powierzchnia nie przekracza:
- 30% powierzchni normatywnej. Oznacza to, że będzie on przyznany, jeśli lokal ma metraż wynoszący do:
o 45,50 m² – dla 1 osoby,o 52 m² – dla 2 osób,o 58,5 m² – dla 3 osób,o 71,5 m² – dla 4 osób,o 84,5 m² – dla 5 osób,o 91 m2 – dla 6 osób.
• 50% powierzchni normatywnej – jeżeli udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60%. Dlatego można go otrzymać w niektórych przypadkach również, gdy metraż mieszkania wynosi do:
o 52,5 m2 – dla 1 osoby,o 60 m2 – dla 2 osób,o 67,5 m2 – dla 3 osób,o 82,5 m2 – dla 4 osób,o 97,5 m2 – dla 5 osób,o 105,5 m2 – dla 6 osób.
Rada gminy ma prawo do tego, aby na terenie swojej jurysdykcji podwyższyć maksymalną dopuszczalną powierzchnię użytkową mieszkania albo domu lub maksymalny dopuszczalny stopień jej przekroczenia. Dlatego zawsze warto zapytać się o kryterium metrażowe bezpośrednio w urzędzie. Oprócz tego powierzchnię normatywną (na podstawie której oblicza się metraż uprawniający do otrzymania dofinansowania) zwiększa się o 15%, jeśli w lokalu mieszkalnym zamieszkuje osoba niepełnosprawna:
- poruszająca się na wózku,
- która ze względu na swój stan musi mieszkać i mieszka w oddzielnym pokoju.
MOPS: dofinansowanie do mieszkania – co zrobić, aby otrzymać dopłatę?
Chcąc otrzymać dofinansowanie, musisz potwierdzić dochody członków gospodarstwa domowego, swój tytuł prawny do lokalu oraz jego metraż. Wszystkie dokumenty należy dostarczyć do odpowiedniego urzędu.
Dofinansowanie do wynajmu mieszkania i opłat za lokal – dokumenty, których potrzebujesz
Zdobądź formularz wniosku – możesz go pobrać w urzędzie, który zajmuje się wypłatą dopłat do mieszkania. Niekiedy jest on również dostępny na stronie internetowej danej instytucji. Jeśli mieszkasz w mieszkaniu, to przed złożeniem wypełnionego wniosku, zarządca budynku albo inna osoba, której płacisz czynsz, musi go potwierdzić. Dołącz też do niego:
- deklaracje o dochodach wszystkich dorosłych osób zamieszkujących w gospodarstwie domowym za okres pełnych trzech miesięcy kalendarzowych poprzedzających dzień złożenia wniosku,
- dokumenty, z których wynika powierzchnia użytkowa lokalu albo oświadczenie o wielkości powierzchni użytkowej domu jednorodzinnego. W takim oświadczeniu należy podać dokładne dane budynku – łączny metraż pokoi i kuchni oraz informacje o jego wyposażeniu technicznym;
- dokumenty (wystawione np. przez zarządcę nieruchomości), z których wynika wysokość opłat ponoszonych w związku z zajmowaniem mieszkania lub domu w miesiącu poprzedzającym dzień złożenia wniosku;
- orzeczenie o niepełnosprawności, w którym orzeczono o wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju, jeśli w lokalu zamieszkuje osoba niepełnosprawna mająca do dyspozycji własne pomieszczenie;
- orzeczenie o niepełnosprawności oraz dokument potwierdzający poruszanie się osoby niepełnosprawnej na wózku inwalidzkim – jeżeli w lokalu mieszka niepełno rany, który nie może chodzić.
Gdzie złożyć wniosek o dofinansowanie mieszkania?
Wniosek o dopłatę do rachunków za mieszkanie składa się zwykle w miejskim lub gminnym ośrodku pomocy społecznej. Informacji na temat udzieli ci pracownik urzędu miasta lub gminy. Wniosek możesz dostarczyć osobiście, przez pełnomocnika (i na mocy udzielonego mu pełnomocnictwa) lub wysłać pocztą na adres placówki.
Dofinansowanie mieszkania a ubezpieczenie lokalu
Dostajesz dopłatę do mieszkania i zastawiasz się, czy możesz je ubezpieczyć? Tak, bo otrzymywane dofinansowanie nie ma żadnego znaczenia dla ubezpieczyciela.
Polisa mieszkaniowa to wydatek, ale pomyśl o tym, jakie wsparcie zapewnia w przykrych okolicznościach. Jeżeli ubezpieczysz mieszkanie, możesz liczyć na wypłatę odszkodowania po jego zalaniu, spłonięciu, po kradzieży znajdujących się w nich elementów stałych (np. komputerów czy biżuterii). Bez takich pieniędzy trudniej finansowo zmierzyć się z likwidacją szkód.
Ubezpieczenie mieszkania nie musi być drogie, a może być przy tym kompleksowo dopasowane do twoich potrzeb. Polisę, która będzie ci odpowiadać (także ze względu na jej atrakcyjną cenę), szybko wyszukasz, korzystając z kalkulatora na https://kalkulator.ubezpieczeniemieszkania.pl/kalkulator/ubezpieczenia-nieruchomosci/. Podaj tam informacje na temat lokalu, a w tym m.in. jego metraż i rodzaje zabezpieczeń antywłamaniowych, a otrzymasz listę propozycji od ubezpieczycieli. Spośród nich wybierzesz polisę na swoją kieszeń i będącą solidnym kołem ratunkowym, kiedy dojdzie do nieszczęśliwego zdarzenia.
Źródła:
- https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-dodatek-mieszkaniowy
- https://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=558ADD96
- https://www.mops.katowice.pl/node/232
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20032282255/U/D20032255Lj.pdf
- https://stat.gov.pl/sygnalne/komunikaty-i-obwieszczenia/lista-komunikatow-i-obwieszczen/komunikat-w-sprawie-przecietnego-wynagrodzenia-w-gospodarce-narodowej-w-2023-roku,273,11.html
- https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-dofinansowanie-do-wynajmu-mieszkania-lub-domu
