Ubezpieczenie dzieł sztuki - ile kosztuje?

Ubezpieczenie dzieł sztuki nie jest opcją dostępną u wszystkich ubezpieczycieli. Jeśli jednak  w naszym domu znajdują się cenne eksponaty, warto poświęcić trochę czasu, by znaleźć odpowiednią polisę. Dzieła sztuki nieraz warte są niebagatelne sumy, a pożar czy kradzież może być przyczyną ich bezpowrotnej utraty.

Czym są dzieła sztuki dla ubezpieczyciela?

W różnych TU dzieła sztuki mogą oznaczać trochę co innego. Definicja jest zawsze zamieszczona w OWU. Sprawdziliśmy, jak dzieła sztuki definiuje PZU:

Dzieła sztuki – posiadające wartość kolekcjonerską, zabytkową lub artystyczną, następujące ruchomości domowe, ich części lub zespoły:

• oryginalne dzieła plastyczne: obrazy, rzeźby, grafiki, a także oryginalne dzieła rzemiosła artystycznego i sztuki użytkowej;
• przedmioty zgromadzone i uporządkowane według koncepcji osób, które te kolekcje tworzyły;
• numizmaty lub pamiątki historyczne;
• urządzenia, środki transportu oraz maszyny i narzędzia świadczące o kulturze materialnej, charakterystyczne dla dawnych i nowych form gospodarki, dokumentujące poziom nauki i rozwoju cywilizacyjnego;
• książki i materiały biblioteczne;
• wytwory sztuki ludowej i rękodzieła;
• przedmioty upamiętniające wydarzenia historyczne, działalność wybitnych osobistości lub instytucji, a także ich skatalogowane zbiory zgromadzone i uporządkowane według określonych kategorii;

W polisach mieszkaniowych dzieła sztuki dość często przypisywane są także do szerszej kategorii tzw. „mienia specjalnego”.

Z kolei w TU Generali na liście przedmiotów należących do mienia specjalnego zamieszczone są przedmioty, których pojedyncza wartość nie może przekraczać 6 000 zł. Są to:

• antyki;
• wyroby z pereł, kamieni i metali szlachetnych, biżuteria (w tym zegarki);
• unikatowa porcelana;
• zbiory kolekcjonerskie;
• monety;
• medale;
• znaczki;
• legalna broń;
• trofea myśliwskie.

Jak ubezpieczyć dzieła sztuki z polisy mieszkaniowej?

Aby ubezpieczyć dzieła sztuki, konieczne jest wykupienie rozszerzonej wersji polisy na dom lub mieszkanie. Podstawowe ubezpieczenie chroni bowiem tylko mury i stałe elementy nieruchomości. A nam, w tym wypadku, zależy na ubezpieczeniu części wyposażenia.

Warto pamiętać, że w ramach rozszerzonej ochrony mienia ruchomego zwykle można ubezpieczyć dzieła sztuki o niedużej wartości, np. jak w przypadku Generali – do 6 000 zł. Jeżeli dzieła sztuki są przedmiotami o dużej wartości, konieczny będzie zakup polisy w oparciu o wycenę rzeczoznawcy.

W takiej sytuacji, ubezpieczyciel będzie bowiem wymagał od nas potwierdzenia ceny rynkowej dzieł sztuki na piśmie. Koszty związane z wyceną rzeczoznawcy będziemy musieli pokryć z własnej kieszeni.

Przy zakupie ubezpieczenia dzieł sztuki, TU mogą wymagać od nas również potwierdzenia autentyczności mienia. Bez tego rodzaju dokumentów wykupienie polisy może okazać się niemożliwe.

Jakich dzieł sztuki nie można ubezpieczyć?

Jako że dzieła sztuki to nie tylko rzeźby czy obrazy, ale bardzo często także przedmioty nietypowe, może się zdarzyć, że ubezpieczyciel odmówi nam możliwości ich ubezpieczenia.

Dzieję się tak np. w przypadku sztuki nowoczesnej, w której w czasie procesu twórczego korzysta się np. z nietrwałych elementów.

Możemy mieć także kłopot z ubezpieczeniem dzieł sztuki, które przechowywane są w nieodpowiednich warunkach – takich, które stwarzają zagrożenie dla dzieła zarówno pod względem kradzieży, jak i warunków atmosferycznych.

Żaden ubezpieczyciel nie podejmie się ochrony dzieł sztuki nielegalnie przez nas posiadanych, np. obrazów zakupionych od paserów.

Przed czym ubezpieczyć dzieła sztuki?

Jeżeli zdecydujemy się na polisę tylko z dodatkiem ochrony ruchomości, posiadane dzieła sztuki będą chronione na wypadek zdarzeń losowych, tj: pożaru, wybuchu, zalania czy uderzenia w budynek przez pojazd lądowy lub powietrzny. Warto rozważyć także zakup kilku dodatków.

• Powódź – to zdarzenie losowe nie zawsze uwzględnione jest w podstawowej wersji polisy na dom lub mieszkanie. Woda wdzierająca się do nieruchomości to jednak bardzo duże zagrożenie dla dzieł sztuki przechowywanych w domu i mieszkaniu (szczególnie położonym na parterze lub 1 piętrze budynku).
   
• Kradzież z włamaniem – obligatoryjne wydaje się ubezpieczenie dzieł sztuki na wypadek kradzieży z włamaniem. Jeśli w naszym domu lub mieszkaniu znajdują się cenne, unikatowe przedmioty, tj. obrazy czy nieduże rzeźby, to łakomy kąsek dla wszystkich złodziei. To dzieła sztuki znikną jako pierwsze.
   
• Dewastacja i wandalizm – jeśli włamywacze zniszczą nasze mienie, otrzymamy od ubezpieczyciela odszkodowanie.
   
• Zniszczenia podczas akcji ratowniczej – do uszkodzenia dzieł sztuki może dojść również podczas interwencji w razie nagłego wypadku, przez straż pożarną czy inne służby ratownicze. Ta opcja także dostępna jest jako dodatek do ubezpieczenia nieruchomości.

Ubezpieczenie dzieł sztuki – jak ubiegać się o odszkodowanie?

Jeśli już wykupimy ubezpieczenie, koniecznie musi przestrzegać zasad zawartych w dokumencie OWU dołączonym do polisy. Od tego bowiem zależy nasze odszkodowanie.

Jeśli dojdzie do szkody, musimy ją zgłosić do TU w odpowiednim czasie – zwykle mamy na to 3 dni. W każdym towarzystwie ta liczba może być jednak nieco inna. Jeżeli strata związana z dziełami sztuki jest wynikiem przestępstwa, mamy obwiązek zgłosić ten fakt również policji.

Po zaistniałej szkodzie musimy również dostarczyć ubezpieczycielowi dokładną listę strat – co zostało zniszczone i w jakim zakresie.

Ubezpieczyciel ma zwykle 30 dni na wypłacenie nam bezspornej części odszkodowania. Jeśli pojawią się nieścisłości lub zabraknie któregoś z dokumentów, na wyplatę spornej części odszkodowania przeznaczone są kolejne 2 tygodnie.

Odszkodowanie za dzieła sztuki – jak wysokie i jak się ubiegać?

Maksymalne odszkodowanie za dzieła sztuki zależy od tego, jaką sumę ubezpieczenia (SU) ustalimy przy zakupie polisy. Na maksymalną rekompensatę możemy jednak liczyć tylko w przypadku całkowitego zniszczenia mienia, np. w wyniku pożaru.

Bardzo ważne jest, aby nie zaniżać ani nie zawyżać sumy ubezpieczenia dzieł sztuki.

Jeśli zaniżymy SU, będziemy opłacać co prawda niższą składkę na ubezpieczenie, lecz w razie szkody całkowitej otrzymamy zbyt niskie odszkodowanie.

Z kolei jeśli SU zawyżymy, niepotrzebnie będziemy tylko przełączać za polisę, bo w razie szkody całkowitej TU przyśle do nas rzeczoznawcę, który wyceni realną wartość poniesionych strat.

Warto zwrócić uwagę na to, że ubezpieczyciele stosują tzw. „limity odpowiedzialności”, czyli maksymalne kwoty, na jakie możemy ubezpieczyć swoje mienie od poszczególnych zdarzeń. Np. za zniszczenia związane z zalaniem możemy w wielu TU otrzymać maksymalnie 5 tys. zł odszkodowania. Informacja o limitach jest zawsze zawarta w OWU każdej polisy.

Jeśli już wykupimy ubezpieczenie, koniecznie musi przestrzegać zasad zawartych w dokumencie OWU dołączonym do polisy. Od tego bowiem zależy nasze odszkodowanie.

Jeśli dojdzie do szkody, musimy ją zgłosić do TU w odpowiednim czasie – zwykle mamy na to 3 dni. W każdym towarzystwie ta liczba może być jednak nieco inna. Jeżeli strata związana z dziełami sztuki jest wynikiem przestępstwa, mamy obwiązek zgłosić ten fakt również policji.

Po zaistniałej szkodzie musimy również dostarczyć ubezpieczycielowi dokładną listę strat – co zostało zniszczone i w jakim zakresie.

Ubezpieczyciel ma zwykle 30 dni na wypłacenie nam bezspornej części odszkodowania. Jeśli pojawią się nieścisłości lub zabraknie któregoś z dokumentów, na wypłatę spornej części odszkodowania przeznaczone są kolejne 2 tygodnie.

Każda polisa mieszkaniowa przewiduje sytuacje, w których za szkodę nie przysługuje odszkodowanie, pomimo regularnie opłacanych składek.

Tzw. wyłączenia odpowiedzialności są nieco inne w poszczególnych TU. Kilka z nich się jednak powtarza i ma zastosowanie także w przypadku ubezpieczenia dziel sztuki. To m.in.:

• zaniedbania ze strony właściciela mienia: brak odpowiednich zabezpieczeń własnych (drzwi antywłamaniowe, kraty w oknach itp.) oraz brak obowiązkowych przeglądów, np. przeglądu komina.
• celowe zniszczenie mienia dokonane przez ubezpieczonego lub współzamieszkujących;
• pozostawienie domu bez opieki na długi czas, np. powyżej 30 dni bez przerwy;
• przechowywanie mienia w nieodpowiednich warunkach, np. w garażu;
• niedotrzymanie terminów zawartych w OWU, dotyczących np. zgłoszenia szkody, niedostarczenie wymaganych dokumentów, np. protokołu policyjnego;
• zniszczenia powstałe na skutek zamieszek lub wojny.

Ile kosztuje ubezpieczenie dzieł sztuki?

Zasada jest prosta: im nieruchomość jest więcej warta oraz im z większym ryzykiem szkód się wiąże, tym polisa będzie droższa.

Cena podstawowego ubezpieczenia nieruchomości to przeciętnie ok. 150-200 zł za rok. Jeżeli zależy nam na większym zakresie ochrony, to cena będzie wyższa.

Przy obliczaniu składek na polisy mieszkaniowe, TU biorą pod uwagę:

• rynkowa wartość nieruchomości,
• metraż,
• lokalizację,
• piętro,
• wartość elementów stałych,
• ilość szkód z przeszłości,
• liczbę osób zamieszkujących nieruchomość,
• obecność osób niepełnoletnich wśród domowników.

Wartość poszczególnych dzieł sztuki może być bardzo zróżnicowana. Trudno więc o precyzyjna wycenę tego rodzaju polisy. Koszt ubezpieczenia dzieł sztuki to kwestia indywidualna dla każdego właściciela nieruchomości oraz różny w poszczególnych towarzystwach ubezpieczeniowych.

Jeżeli zdecydujemy się na ubezpieczenie nieruchomości razem z dziełami sztuki, warto wiedzieć, jak wpływa to na cenę polisy. Sprawdziliśmy przykładowe ceny dzieł sztuki, na podstawie zakończonych aukcji na portalu desa.pl.

Przykładowa wartość dzieł sztuki

Tabela 1. Oprac. na podstawie desa.pl.

Sprawdziliśmy także, jak dzieła sztuki podnoszą cenę za polisę mieszkaniową. Przyjęliśmy, że ubezpieczane są dwa domy o tych samych cechach (150 mkw.), lecz różnej wartości (350 000 zł, w tym ruchomości domowe warte 50 000 zł i 650 000 zł, w tym ruchomości domowe warte 100 000 zł). Obie polisy zawierają kradzież z włamaniem dla ruchomości.

Ubezpieczenie domu wartego 350 000 zł to wydatek od 378 zł za rok do 713 zł za rok. Najtańsze ubezpieczenie zaproponowała Proama, najdroższe Mtu24.pl.

Ubezpieczenie domu wartego 650 000 zł to wydatek od 509 zł za rok do 1155 zł za rok. Najtańsze ubezpieczenie zaproponowało LINK4, najdroższe ponownie Mtu24.pl.

Przykładowe ceny ubezpieczenia dzieł sztuki

Tabela 2. Oprac. na podstawie kalkulacji z 19.10.2020 r.

Polisa mieszkaniowa powinna być dopasowana do indywidualnego charakteru nieruchomości. Ważna jest nie tylko cena, ale i zakres ochrony. Podstawowe ubezpieczenie uwzględnia wiele zdarzeń losowych, lecz kompleksową ochronę zyskamy dokupując dodatki, tj. kradzież z włamaniem czy Home Assistance. Dodatki są szczególnie istotne jeśli w nieruchomości przechowujemy cenne mienie, np. dzieła sztuki. Dobrą polisę na dom czy mieszkanie możemy łatwo znaleźć za pomocą kalkulatora polis mieszkaniowych. W kilka minut można porównać w nim oferty 18 towarzystw i w 1 miejscu znaleźć najlepsze ubezpieczenie dla swojej nieruchomości.