Wartość rynkowa, odtworzeniowa i rzeczywista – co to takiego?

Redakcja 21.05.2015
Wartość rynkowa, odtworzeniowa i rzeczywista – co to takiego?
Strona główna
/
Blog
/
Wartość rynkowa, odtworzeniowa i rzeczywista – co to takiego?
O kwocie odszkodowania z polisy mieszkaniowej decyduje wartość mienia, czyli mieszkania lub domu wraz z wyposażeniem, przy czym wartość ta może być różnie szacowana. Wyjaśniamy w szczegółach i na przykładach, czym jest wartość odtworzeniowa, rzeczywista oraz rynkowa, a także która z nich jest najkorzystniejsza dla ubezpieczonego.

W polisie mieszkaniowej kluczowe jest, aby ta sprawdziła się w potrzebie. Dlatego tak ważne będzie prawidłowe ustalenie sum ubezpieczenia. To ma spowodować, że odszkodowanie zrekompensuje szkody w 100%.

 

Wartość odtworzeniowa – przykład

Wartość odtworzeniowa to kwota potrzebna do przywrócenia zniszczonego mienia do stanu pierwotnego, czyli sprzed szkody. Przy jej obliczeniu bierze się pod uwagę m. in. koszt prac budowlanych (czyli np. montażu czy transportu), jaki aktualnie trzeba ponieść w danej okolicy (stawki bywają różne w różnych lokalizacjach).

Wartość odtworzeniową w polisach mieszkaniowych wykorzystuje się przy naliczaniu odszkodowania dla:

  • domu i mieszkania (zamieszkanych lub będących w budowie);
  • domu letniskowego,
  • zabudowań gospodarczych na posesji;
  • garażu wolnostojącego;
  • elementów stałych nieruchomości;
  • ruchomości domowych;
  • przedmiotów wartościowych.

W niektórych polisach mieszkaniowych wartość odtworzeniowa nie jest stosowana w odniesieniu do mienia, które ma więcej niż 30 lat. Tego typu informacje zawsze znajdziemy w dokumencie OWU ubezpieczenia.

Przykład wartości odtworzeniowej
Wskutek silnego wiatru na ubezpieczony budynek upada drzewo. Zniszczony zostaje dach oraz konstrukcja nośna. Do czasu usunięcia szkód dom nie nadaje się do celów mieszkalnych. Towarzystwo obliczy odszkodowanie za taką szkodę biorąc pod uwagę: koszt remontu, robociznę wg. stawek z danej okolicy, użyte wcześniej materiały, technologię, pierwotną konstrukcję oraz standard wykończenia sprzed szkody.

 

Wartość rynkowa – przykład

Wartość rynkowa to realna kwota, jaką w danym momencie możemy uzyskać na rynku wtórnym, jeśli zdecydujemy się sprzedać nieruchomość. Szacuje się ją na podstawie aktualnej ceny mkw. w danej okolicy i ustala na dzień, w którym podpisujemy umowę z ubezpieczycielem.

Przy naliczaniu odszkodowania z polisy mieszkaniowej wartość rynkowa stosowana jest raczej rzadko. Kiedy jednak dochodzi do takiej sytuacji, wykorzystuje się ją przy:

  • nieruchomościach z rynku wtórnego;
  • przedmiotach specjalnych/wartościowych (przedmioty o dużej wartości jednostkowej, które nie przynależą do zwykłych ruchomości domowych);
  • przedmiotach służących do prowadzenia działalności gospodarczej, konkretnie przy środkach obrotowych lub mieniu należącym do osób trzecich.

Wartość rynkowa nie jest natomiast wykorzystywana w odniesieniu do takiego mienia, jak: perły, metale szlachetne, zegarki, kamienie szlachetne, biżuteria oraz przedmioty do działalności, które nie są ani środkami obrotowymi, ani nie należą do osób trzecich.

Dla ubezpieczonego naliczanie odszkodowania w oparciu o wartość rynkową może być niekorzystne. Dzieje się tak w sytuacjach, w których wartość mienia istotnie wzrosła od momentu wejścia w życie polisy, a sumy ubezpieczenia (SU) nie zostały w porę skorygowane.

Przykład wartości rynkowej
Ubezpieczyliśmy mieszkanie, które w dniu podpisania umowy z towarzystwem było warte 600 000 zł. W wyniku zmian na rynku, np. wzmożonych inwestycji infrastrukturalnych w naszej okolicy i dużej inflacji, wartość nieruchomości w ciągu kilku miesięcy zwiększyła się o 50 000 zł. W takich okolicznościach jedynym rozsądnym działaniem jest zwiększenie sumy ubezpieczenia do 650 000 zł. W innym wypadku, przy szkodzie całkowitej, towarzystwo wypłaci nam jedynie 600 000 zł, a nasza strata wyniesie 50 000 zł.

 

Wartość rzeczywista – przykład

Wartość rzeczywista to wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia technicznego mienia i tak też się ją oblicza.

Taki przelicznik stosuje się do nieruchomości, jeśli ich stopień zużycia jest większy niż 50%. Najczęściej wartość rzeczywistą oblicza się przy odszkodowaniu za:

  • dom,
  • domek letniskowy,
  • zabudowania gospodarcze na posesji,
  • garaż wolnostojący;
  • inne budowle objęte ochroną ubezpieczeniową.
Przykład wartości rzeczywistej
Jesteśmy właścicielami wiekowego domu letniskowego, który przez lata nie był remontowany, a więc nie jest w najlepszym stanie technicznym. Budynek uległ uszkodzeniu w skutek huraganu – zerwane zostało poszycie dachowe. W takiej sytuacji towarzystwo wypłaci nam odszkodowanie pomniejszone np. o 30%. Mimo iż pokryjemy budynek nowym dachem, uzyskamy rekompensatę, która tylko w 70% pokryje naszą szkodę, a brakujące 30% będziemy musieli pokryć z własnej kieszeni.

 

Na jaki wariant się zdecydować?

Wybór między wartością rzeczywistą, odtworzeniową i rynkową nie zawsze jest możliwy, a ograniczają go same towarzystwa zapisami OWU. Ogólnie rzadko kiedy możliwe jest naliczanie odszkodowania w oparciu o wartość rynkową. Dla niektórych obiektów, szczególnie tych starszych i nieremontowanych, niemożliwe jest też wykorzystanie wartości odtworzeniowej.

Wartość rzeczywista to z jednej strony nieco niższa składka ubezpieczeniowa, z drugiej zaś często też odszkodowanie, z którego pokryjemy tylko część szkód.

Wartość odtworzeniowa wiąże się z kolei z nieco większym kosztem polisy, ale gwarantuje wyższą rekompensatę.

Wartość rynkowa nigdy nie jest wolna od ryzyka, ponieważ sytuacja na polskim rynku nieruchomości bywa dynamiczna, a ceny mieszkań potrafią zmienić się nawet z tygodnia na tydzień. W tym przypadku ważne jest to, żeby po wykupieniu ubezpieczenia sondować rynek i jeśli nasza nieruchomość wyraźnie podrożeje, zmienić sumy ubezpieczenia. SU powinno się także korygować po większych remontach i modernizacjach.

Reasumując, wybór jednego z trzech omawianych wariantów sposobów naliczania odszkodowania nie jest łatwy, a nierzadko ogranicza nas w tym ubezpieczyciel. Kwestię tę trzeba więc zawsze traktować indywidualnie, biorąc pod uwagą specyfikę posiadanego mienia, nasze potrzeby i oczekiwania w stosunku do polisy, a także zapisane w jej OWU informacje.

 

Jak prawidłowo ustalić sumę ubezpieczenia?

Przypomnijmy, że suma ubezpieczenia to zadeklarowana w umowie polisowej maksymalna pula odszkodowania, która może zostać przyznana po szkodzie całkowitej. SU deklaruje się osobno dla murów, elementów stałych i ruchomości domowych, a także dla OC w życiu prywatnym. Kluczowe jest ustalenie tych sum na poziomie adekwatnym do realnej wartości mienia. 

Podanie prawidłowych SU jest tak ważne, ponieważ wszelkie błędy popełnione przy wycenie mogą narazić ubezpieczonego na straty. Jeśli przeszacujemy mienie, nastąpi tzw. nadubezpieczenie, które niepotrzebnie wywinduje składkę, nie przynosząc nam żadnych dodatkowych profitów. Mówiąc prościej, przepłacimy za polisę. Jeśli zaniżymy SU, pojawi się tzw. niedoubezpieczenie. Składka w niewielkim stopniu się obniży, ale przy większej lub całkowitej szkodzie możemy ponieść spore straty.

Przykład nadubezpieczenia
Dom wart 600 000 zł ubezpieczymy na 700 000 zł. Dojdzie do pożaru i budynek całkowicie spłonie. Towarzystwo wypłaci nam wówczas tylko 600 000 zł, ponieważ ma ono obowiązek pokryć straty, a nie przyczynić się do wzbogacenia ubezpieczonego – tak działają wszystkie ubezpieczenia majątkowe, a właśnie do tej kategorii należą polisy mieszkaniowe. Zawyżając wartość nieruchomości poniesiemy stratę – zapłacimy nieproporcjonalnie wysoką składkę, np. wyższą o 100 zł.

Przykład niedoubezpieczenia
Ten sam dom (wartość rynkowa: 600 000 zł) ubezpieczymy na kwotę 500 000 zł. Składka się obniży, np. o 70 zł, ale przy szkodzie całkowitej towarzystwo przeleje na nasze konto tylko 500 000 zł, bo taką sumę ubezpieczenia wpisaliśmy w umowę. Z własnej winy stracimy więc aż 100 000 zł. 

 

Ile wynosi odszkodowanie z polisy mieszkaniowej?

Wysokość odszkodowania z polisy mieszkaniowej ustalana jest w oparciu o wielkość szkody oraz zadeklarowane w umowie sumy ubezpieczenia. Oczywiście, nie bez znaczenia jest również to, w oparciu o jaką wartość oblicza się rekompensatę. Kolejnym czynnikiem, który może odegrać istotną rolę w kontekście odszkodowania, są limity odpowiedzialności. Są one stosowane w odniesieniu do konkretnych ryzyk lub rodzajów mienia. Zdarzeniem, przy którym często występują, jest np. rabunek rzeczy osobistych poza miejscem ubezpieczenia. Towarzystwo może np. wprowadzić limit 5000 zł i bez względu na to, jaką sumę zadeklarowaliśmy przy ruchomościach domowych, ubezpieczyciel nie wypłaci nam więcej za skradzione podczas rabunku przedmioty, niż te 5000 zł.

Przypomnijmy jeszcze, że ubezpieczenia nieruchomości przynależą do szerszej kategorii ubezpieczeń majątkowych. Celem tego typu polis jest rekompensowanie strat, a więc uzyskane z nich odszkodowanie nie może przyczynić się do naszego wzbogacenia, co zdarza się np. w ubezpieczeniach osobowych.

 

Gdzie kupić ubezpieczenie nieruchomości?

Nieruchomość najłatwiej ubezpieczyć online, a narzędziem, które dodatkowo ułatwia proces wyboru i zakupu polisy, jest kalkulator ubezpieczeń. W krótkim czasie pozwala on na zestawienie ze sobą nawet kilkudziesięciu konkurencyjnych ofert i wybranie spośród nich tej, która, z jednej strony, spełnia wszystkie nasze oczekiwania, a z drugiej, jest najtańsza.

Jak korzystać z kalkulatora ubezpieczeń? W bardzo prosty sposób:

  1. Uzupełnij podstawowe informacje o nieruchomości, podaj jej metraż, wiek, adres, itp.
  2. Ustaw formę własności, wiek i liczbę lokatorów oraz opisz historię ubezpieczenia, a także dzień, w którym polisa ma wejść w życie.
  3. Skonfiguruj zakres ochrony, czyli wybierz mienie do ubezpieczenia oraz ustal ryzyka, które chcesz wykupić.
  4. Podaj sumy ubezpieczenia dla wybranych rodzajów mienia.
  5. Wskaż zabezpieczenia własne, jeśli chcesz wykupić też ubezpieczenie od kradzieży.
  6. Z przejrzystej tabeli wybierz ofertę, która najbardziej ci odpowiada.
  7. Wprowadź dane osobowe potrzebne do realizacji płatności oraz wybierz sposób, w jaki chcesz opłacić składkę.

To warto wiedzieć

1. Wartość odtworzeniowa to kwota, która pozwoli przywrócić mienie do stanu sprzed szkody
2. Wartość rzeczywista to wartość odtworzeniowa pomniejszona o koszty zużycia technicznego nieruchomości
3. Wartość rynkowa to kwota, za jaką w danej chwili moglibyśmy sprzedać mienie na rynku wtórnym
4. Suma ubezpieczenia to zapisana w umowie polisowej maksymalna kwota odszkodowania, jaką możemy uzyskać po szkodzie całkowite

FAQ – najczęściej zadawane pytania o wartość rynkową, odtworzeniową i rzeczywistą

  1. Jaką wartość odszkodowania wybrać w polisie?

    Tę kwestię zawsze trzeba rozpatrywać indywidualnie, biorąc pod uwagę zapisy OWU, zakres ochrony, jaki nas interesuje oraz nasze aktualne możliwości budżetowe. Wybór wartości rynkowej (o ile jest możliwy) jest ryzykowny, wartości odtworzeniowej droższy (wyższa składka), ale zapewniający wyższe odszkodowanie, a wartości rzeczywistej tańszy, przy jednoczesnym niższym potencjalnym odszkodowaniu.

  2. Kto ustala wysokość odszkodowania?

    Wysokość odszkodowania ustalana jest przez towarzystwo na bazie opinii zatrudnionych specjalistów oraz zapisów zawartych w umowie ubezpieczenia.

  3. Czy mogę zmienić sumę ubezpieczenia po remoncie?

    Taka zmiana jest możliwa, a nawet wskazana, jeśli za przyczyną remontu wartość nieruchomości wzrosła w sposób istotny. Zmiana sumy ubezpieczenia wymaga złożenia stosownego wniosku do ubezpieczyciela i wiąże się z podwyższeniem składki.

  4. Jak długo trzeba czekać na wypłatę odszkodowania?

    części odszkodowania. Sporna część rekompensaty, czyli wymagająca dodatkowych ustaleń, musi wpłynąć na nasze konto po dodatkowych dwóch tygodniach.

  5. Co w przypadku, gdy ubezpieczyciel zaniży odszkodowanie?

    Od wysokości przyznanego odszkodowania możemy się odwołać, składając odpowiedni wniosek ubezpieczycielowi w terminie, który jest wskazany w umowie polisowej. Jeśli odwołanie zostanie rozpatrzone negatywnie, możemy dochodzić swoich praw w sądzie.

  6. Czym jest nadubezpieczenie?

    Nadubezpieczenie to zawyżenie wartości mienia przy deklarowaniu sum ubezpieczenia, które skutkuje wyższą składką i nie daje żadnych dodatkowych profitów. Mówiąc prościej, to niepotrzebne przepłacenie za polisę.

  7. Czym jest niedoubezpieczenie?

    Niedoubezpieczenie to zaniżenie wartości mienia przy deklarowaniu sumy ubezpieczenia. Nieznacznie obniża ono składkę, jednak wiąże się z ryzykiem uzyskania nieproporcjonalnego do szkody odszkodowania. Innymi słowy, oszczędzamy minimalnie na polisie ryzykując stratę poważnej sumy przy większej lub całkowitej szkodzie.

Autor

Redakcja

Nasza wiedza pozwala dostarczać treści sprawdzone i najwyższej jakości. Nasi redaktorzy są łącznikiem między agentami ubezpieczeniowymi a osobami zainteresowanymi polisą. Dzięki nam możesz dowiedzieć się jak zaoszczędzić na zakupie ubezpieczenia i poznasz wszystkie tajniki produktów polisowych i finansowych.

Oceń artykuł

Średnia ocena: 5.00

Głosów: 1

Dziękujemy za oddanie głosu.

Wasze komentarze (0)

Potwierdź, że jesteś człowiekiem.

Wyślij

Komentarz zapisany. Dziękujemy.